Waarom stikstofaanpak?
De oorzaak
Landbouw, vervoer en industrie zijn belangrijke veroorzakers van stikstofemissie (uitstoot). De stikstof die neerslaat op de grond noemen we stikstofdepositie. In ons drukbevolkte land is veel natuur ‘overbelast’ door te veel stikstofdepositie wat zorgt voor verzuring of vermesting van de bodem. Bepaalde plantensoorten kunnen daardoor beschadigd raken of zelfs verdwijnen. Dat heeft weer gevolgen voor diersoorten die van deze planten afhankelijk zijn.
In Nederland is natuur beschermd via, onder andere, de Europese Natura-2000-wetgeving. Die bewaakt kort gezegd het behoud en herstel van biodiversiteit van Europese natuurgebieden. Voor deze gebieden is dan ook in Europees verband bepaald dat nieuwe activiteiten aantoonbaar geen negatief effect mogen hebben op die natuur, bijvoorbeeld door extra stikstofdepositie.
Om die reden ging in 2019 een streep door het Programma Aanpak Stikstof (PAS) waar Nederland mee werkte. De Raad van State oordeelde namelijk dat de PAS bij vergunningverlening voor bouwprojecten vooruitliep op toekomstige vermindering van de stikstofdepositie. En dat is in strijd met de Europese natuurwetgeving. Bescherming en behoud van natuur door passende maatregelen werden in het PAS onvoldoende geborgd. Het betekende het einde van de PAS.
Natura-2000 en het Programma Aanpak Stikstof (PAS)
Vergunningen op slot, wat nu?
Stopzetten van de PAS zorgde voor chaos en onduidelijkheid in vergunningstrajecten. Het bestaande rekenprogramma AERIUS, uitgebracht door het RIVM, dat was gekoppeld aan de PAS, moest aangepast worden en tot die tijd werden zowel lopende als nieuwe aanvragen on hold gezet. Nu we wel weer ‘kunnen rekenen met AERIUS’, zien we dat veel kleinere projecten best wel door kunnen.
Maar er zijn ook ontwikkelingen die niet zonder meer kunnen, die zorgen voor te veel stikstofdepositie op de beschermde natuurgebieden. Bijvoorbeeld ontwikkelingen die toch veel stikstofemissie kennen of die dicht bij natuurgebieden liggen. Daar is de opgave complexer. Wij hebben samen met publieke en private partijen, een aanpak ontwikkeld die zowel de natuur als ontwikkelambities dient. En die de voortgang er (weer) in brengt zodat we het samen laten lukken. Met de instemming van de Provincie Noord-Brabant in 2020 kunnen we stellen dat onze ontwikkelde aanpak werkt. We laten met doordachte maatregelen het salderen van projecten lukken.